η λογική των δύο άκρων

Σκεφτόμουν να γράψω ένα κείμενο με τις λογικές πλάνες στις οποίες υποπίπτουν όλοι αυτοί που υποστηρίζουν τη λογική των δύο άκρων και καταδικάζουν τη βία από όπου κι αν αυτή προέρχεται. Ανέτρεξα στο "Όργανον" του Αριστοτέλη, μπήκα στο σάιτ του Stanford στο "Informal Logic", έψαξα στη Britannica στο λήμμα "logical fallacy", αλλά τότε μου ήρθε στο μυαλό κάτι πολύ, μα πάρα πολύ πιο απλό: το παράδειγμα που μας έφερναν οι καθηγητές μας στο σχολείο για την κακή χρήση του λογικού επιχειρήματος:  

Α: Ο αστυνομικός είναι όργανο

Β: Το μπουζούκι είναι όργανο

Άρα: Ο αστυνομικός είναι μπουζούκι

και συνειδητοποίησα πως είναι εντελώς ανάλογο με το βασικό επιχείρημα των πολιτικών, δημοσιογράφων, ανθρώπων των γραμμάτων, καλλιτεχνών, διανοητών και φιλοσόφων στην Ελλάδα της κρίσης:

Α: Ο αριστερός χρησιμοποιεί βία

Β: Ο χρυσαυγίτης χρησιμοποιεί βία

Άρα: Ο αριστερός είναι χρυσαυγίτης

Αν αυτό εξακολουθεί σε κάποιους από εσάς να φαίνεται λογικό επιχείρημα, έχω και άλλα παρόμοια. Έχω πολλές κατηγορίες ανθρώπων που χρησιμοποιούν βία, και συνεπώς, σύμφωνα με τη λογική αυτή, είναι και αυτοί χρυσαυγίτες:

Οι αστυνομικοί χρησιμοποιούν βία,

οι στρατιώτες χρησιμοποιούν βία,

οι χειρουργοί χρησιμοποιούν βία,

οι οδοντίατροι χρησιμοποιούν βία,

οι κρεατοφάγοι χρησιμοποιούν βία,

όσοι σκοτώνουν κουνούπια χρησιμοποιούν βία,

όσοι ξεχορταριάζουν τα χωράφια τους χρησιμοποιούν βία,

όσοι κάνουν τατουάζ χρησιμοποιούν βία,

ακόμα και οι εραστές χρησιμοποιούν βία.

Οπότε φίλοι και οπαδοί αυτής της λογικής, οφείλετε να ομολογήσετε πως η αναφορά στη βία, και η καταδίκη της από όπου κι αν αυτή προέρχεται, δεν αποτελεί επιχείρημα.

Ακόμα και στο νομικό μας σύστημα τα βίαια επεισόδια και τα εγκλήματα εξετάζονται κατά περίπτωση και μόνο. Ακόμα και ο φόνος εξετάζεται κατά περίπτωση. Αλλιώς, σύμφωνα με τη λογική σας, θα έπρεπε να υπάρχει μόνο μια παράγραφος για το φόνο που θα έλεγε: "ο δολοφόνος καταδικάζεται δις ισόβια", και δίπλα μια τελεία και μια παύλα. Οπότε, προφανώς για εσάς όλα αυτά τα "κατά συρροή", "ιδιαζόντως απεχθής", "απεχθής", "εκ προμελέτης", "κατά συναυτουργία", "εν βρασμό ψυχής", "σε νόμιμη άμυνα", "εξ αμελείας", είναι ασήμαντες συμπαραδηλώσεις.

   

Για να πω αυτό που θέλω στη συνέχεια, θα σας κάνω μια φαινομενικά απλή ερώτηση:

Τι ήταν ο Αλέξανδρος Παναγούλης;

Η απάντηση της μεταπολίτευσης:

Ο Αλέξανδρος Παναγούλης υπήρξε πολιτικός και ποιητής, ο οποίος δραστηριοποιήθηκε στον αγώνα κατά της χούντας των συνταγματαρχών, και έγινε παγκοσμίως γνωστός για την ηρωική του πράξη, την απόπειρα δολοφονίας του δικτάτορα Παπαδόπουλου στις 13 Αυγούστου 1968, αλλά και για την αντοχή του στα βασανιστήρια που ακολούθησαν.

Η απάντηση του καθεστώτος των συνταγματαρχών:

Ο Αλέξανδρος Παναγούλης ήταν ο άνθρωπος που καταδικάστηκε δικαίως από στρατοδικείο δις εις θάνατον με εκτέλεση, για την απόπειρα δολοφονίας του πρωθυπουργού και υπουργού εθνικής αμύνης Γεωργίου Παπαδοπούλου στις 13 Αυγούστου 1968.

Γιατί εκπλήσσεσαι πολιτικέ, δημοσιογράφε, λογοτέχνη, καλλιτέχνη, διανοούμενε, φιλόσοφε, απλέ υποστηρικτή της λογικής "καταδικάζω τη βία από όπου κι αν αυτή προέρχεται";

Ε, ναι λοιπόν, θα σου το αποκαλύψω:

Ακόμα και η απόπειρα δολοφονίας, ακόμα και ο φόνος, ακόμα και οι μαζικές σφαγές, μπορούν να ονομαστούν από απεχθή εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας μέχρι ηρωικές πράξεις, ανάλογα με το καθεστώς που τις αξιολογεί.

Και το πώς θα ονομάσει το καθεστώς μια τέτοια πράξη, δεν χαρακτηρίζει στην πραγματικότητα την πράξη καθεαυτή, αλλά, αντίθετα, χαρακτηρίζει το καθεστώς.

Αντίστοιχα, το αν θα ονομάσεις την απεργία "εργατικό δικαίωμα" (όπως ορίζει το Σύνταγμα της Ελλάδος), ή "βίαιη αντικοινωνική πρακτική", χαρακτηρίζει εσένα και όχι την πράξη.

Το αν θα ονομάσεις έναν άνθρωπο "αγωνιστή" ή "ταραξία" χαρακτηρίζει εσένα και όχι τον άνθρωπο.